W ostatnim artykule omówiliśmy najważniejsze cele i zakres rozporządzenia DMA tj. Aktu o usługach cyfrowych. Zgodnie z zapowiedzią w tym artykule zgłębimy tematykę, równolegle regulującego funkcjonowanie Internetu, rozporządzenia DSA tj. Aktu o usługach cyfrowych. Akt ten skierowany jest w szczególności do mniejszych platform i użytkowników sieci. Czego wobec powyższego mogą spodziewać się przeciętni dostawcy usług i jakie nowe prawa zostały przyznane użytkownikom?
DSA – kogo dotyczy?
Rozporządzenie DSA, skierowane jest do mniejszych platform niż DMA. Preambuła DSA wskazuje, że rozporządzenie ma zastosowanie do dostawców usług pośrednich, polegających na świadczeniu usług znanych jako usługi 1) “zwykłego przekazu”, 2) ,,cachingu” i 3) ,,hostingu”.
W praktyce będą to np.:
- dostawcy dostępu do Internetu (ISP), tacy jak Orange czy Comcast, którzy oferują dostęp do globalnej sieci, ale nie kontrolują ani nie monitorują treści przesyłanych przez użytkowników,
- dostawcy poczty elektronicznej, tacy jak Gmail lub Yahoo Mail, którzy przesyłają wiadomości e-mail, ale nie analizują ich treści (jeśli użytkownik nie wyraził zgody na analizowanie wiadomości w celach reklamowych),
- dostawcy usług hostingowych, tacy jak Bluehost czy GoDaddy, zapewniają serwery i przestrzeń na serwerze dla witryn internetowych, ale nie są odpowiedzialni za treść umieszczoną na tych stronach przez właścicieli witryn,
- platformy społecznościowe, takie jak Facebook czy Twitter, pozwalające użytkownikom udostępniać treści, ale nie analizujące ani nie modyfikujące tych treści, pod warunkiem gdy są zgodne z ich regulaminem,
- dostawcy usługi przesyłania plików, tacy jak Dropbox czy Google Drive, którzy przechowują i synchronizują pliki w chmurze, bez ponoszenia odpowiedzialności za ich treść.
- internetowe platformy turystyczne i noclegowe, takie jak Booking.com lub Airbnb,
- sklepy z aplikacjami np. Google Play, App Store czy wreszcie
- platformy wideo np. YouTube lub Twitch.
Akt o usługach cyfrowych wyodrębnia jednak wśród nich także wielkie platformy internetowe tj. VLOP (z ang. very large online platforms) oraz wyszukiwarki VLOSE (z ang. very large online search enginees), na które nakłada dodatkowe, dedykowane wprost w rozporządzeniu, obowiązki.
25 kwietnia 2023 r. Komisja Europejska jako VLOP wyznaczyła m.in. Amazon Store, AliExpress, Google Play, Instagram, LinkedIN, Pinterest, Wikipedię, Zalando i YouTube. Jako VLOSE zostały wskazane Bing oraz Google Search. Wymienione platformy miały cztery miesiące na dostosowanie się do wytycznych określonych w DSA.
DSA – co się zmieni?
DSA nakłada szereg nowych obowiązków na wskazanych powyżej dostawców usług pośrednich, które jednocześnie bezpośrednio wpływają na szereg nowych uprawnień i większą ochronę ich użytkowników. A są to w przede wszystkim:
- zwiększenie uprawnień użytkowników – w szczególności w zakresie 1) informowania o stosowanych narzędziach rekomendacji treści, 2) możliwości rezygnacji z otrzymywania rekomendacji na podstawie profilowania, 3) wdrożenia procedury usuwania nielegalnych treści, 4) obowiązku oznaczania wszystkich reklam z informacją o tym, kto je finansuje, 5) udostępniania podsumowania warunków korzystania z platformy, sformułowanych w przystępny sposób i w językach państw członkowskich, w których działa platforma;
- zwiększona ochrona małoletnich użytkowników – platformy będą musiały w sposób zrozumiały dla małoletnich formułować zasady korzystania z serwisu i nie będą mogły wyświetlać małoletnim reklam opartych na ich profilowaniu;
Akt o usługach cyfrowych wyłącza ponadto odpowiedzialność dostawców usług pośrednich za treści zamieszczone na prowadzonych przez nich platformach, ale pod warunkiem, że pośrednik internetowy nie odgrywa aktywnej roli w procesie ich zamieszczania tj. nie posiada wiedzy lub kontroli nad tymi informacjami
Oprócz ogólnych obowiązków jakie są adresowane do wszystkich dostawców usług pośrednich, rozporządzenie DSA kieruje szczególne wymagania wobec hostingodawców, które zostały opisane w sekcji 2 rozporządzenia. Jest to przede wszystkim wprowadzenie procedury usuwania nielegalnych treści (notice&action). Hostingodawcy są zobowiązani opracować procedurę zgłaszania naruszeń w zakresie publikowanych w serwisach treści, opartą na uzasadnianiu decyzji o usunięciu i umożliwienia złożenia odwołania od takiej decyzji przez autora treści1.
Jaki realne skutki może mieć unijna reforma?
Wśród wstępnych ocen analityków internetu zwraca się uwagę, że DSA może dotknąć przede wszystkim wartego ponad 10 mld PLN rynku reklamy internetowej. Jak wynika z badań przeprowadzonych przez Polskiego Instytut Ekonomiczny, wdrożenie regulacji rozporządzenia DSA może doprowadzić do niższych cen reklam i zwiększenia konkurencyjności na internetowym rynku reklamy. Ponadto, nowe obowiązki nałożone na sklepy z aplikacjami (w tym m.in. zakaz preferowania instalowania własnych aplikacji) są szansą na lepszy zarobek deweloperów i niższe ceny dla użytkowników2. W związku z wprowadzeniem obowiązku jasnego informowania użytkowników o zasadach korzystania z usług oraz wprowadzenia procedury moderacji treści, DSA z pewnością przyczyni się także do ograniczenia procederu jednostronnej cenzury.
Jeżeli masz więcej pytań dotyczących przepisów rozporządzenia DSA lub zastanawiasz się jak wprowadzić wymagane zmiany w ramach swojej strony internetowej lub aplikacji, odezwij się do nas. Chętnie odpowiemy na Twoje pytania!
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2065 z dnia 19 października 2022 r. w sprawie jednolitego rynku usług cyfrowych oraz zmiany dyrektywy 2000/31/WE (akt o usługach cyfrowych) (Dz. U. UE. L. z 2022 r. Nr 277, str. 1 z późn. zm.).
- Raport “Europejskie regulacje cyfrowe – wpływ DSA i DMA na przedsiębiorstwa w Polsce”, Polski Instytut Ekonomiczny, str. 5.